ویروس پاپیلومای انسانی (Human Papillomavirus) که به اختصار با نام اچ پی وی (HPV) شناخته می شود، رایج ترین عفونت انتقال یافته از طریق جنسی است. آمار میلیونی ابتلا به عفونت ویروس HPV نشان می دهد که بسیاری افراد در اواخر دوره نوجوانی و اوایل دهه دوم زندگی به این ویروس دچار می شوند. این ویروس دارای انواع بسیار متنوعی می باشد که برخی از آنها با بیماری هایی از قبیل زگیل های تناسلی یا حتی سرطان سلامت فرد را به خطر می اندازند. خوشبختانه، واکسن برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی، تولید شده است. لازم به ذکر است که این ویروس با ویروس های اچ آی وی (HIV) و تبخال های تناسلی (HSV) متفاوت است. توضیحات دکتر خلیلی در خصوص ویروس اچ پی وی به شما کمک میکنند تا از آلوده شدن به این ویروس در امان بمانید و در صورت ابتلا بتوانید از وخامت بیماری جلوگیری نمایید.
ویروس HPV چگونه فرد را مبتلا به عفونت می کند؟
انتقال ویروس می تواند از یکی از راه های سکس واژنی، مقعدی یا دهانی با فردی که به این ویروس آلوده است اتفاق بیافتد. همچنین تماس پوست شما با پوست شریک جنسی تان نیز می تواند راهی برای انتقال ویروس تلقی شود. گاهی اینطور به نظر می رسد که هر دو طرف یک رابطه جنسی کاملاٌ سالم بوده و هیچ نشانی از ابتلا به عفونت در آنها وجود ندارد، در حالیکه ممکن است یکی از این دو فرد، آلوده به ویروس بوده و قادر است آن را به طرف دیگر نیز انتقال دهد.
اگر فردی هستید که فعالیت های جنسی تان در سطح بالایی قرار دارد، این احتمال را بدهید که این ویروس مهمان اندام تناسلی تان باشد. حتی گاهی هم تنها یک شریک جنسی دارید ولی بازهم از خطر ابتلا به این ویروس در امان نخواهید بود. گاهی پس از سال ها رابطه جنسی داشتن با کسی که به عفونت دچار است علائم در شما بروز می کند. بنابراین، تعیین دقیق زمان ابتلا به عفونت امری ناممکن است.
هر آنچه باید در مورد ویروس HPV بدانید
آیا علائم ابتلا به اچ پی وی در مردان و زنان متفاوت است؟
علائم و نشانه های ابتلا به ویروس اچ پی وی در زنان و مردان متفاوت است. در زنان ، این ویروس می تواند تغییراتی غیر عادی را در سلول های دهانه رحم ایجاد کند. این تغییرات از طریق تست پاپ اسمیر و تست اچ پی وی قابل تشخیص است. در صورتی که این تغییرات بدون درمان رها شوند ، ممکن است به بروز سرطان منجر شود. همچنین برخی زنان نیز زگیل های تناسلی را تجربه می کنند که در اثر ابتلا به نوع خاصی از این ویروس اتفاق می افتد.
در مردان ، ابتلا به این ویروس ممکن است باعث بروز زگیل های تناسلی شود که اندام تناسلی مرد ، کیسه بیضه یا مقعد را درگیر می کند. برخی مردان نیز به سرطان های اندام تناسلی ، مقعد یا گلو دچار می شوند. البته ، آمار ابتلا به این نوع سرطان در مردان در مقایسه با زنان ، کمتر است. لازم به ذکر است که بسیاری از افراد آلوده به این ویروس علائم و نشانه هایی را تجربه نمی کنند و ممکن است بدون اینکه خودشان بدانند ، به این ویروس آلوده باشند. بنابراین انجام تست های غربالگری و واکسیناسیون برای پیشگیری از بروز مشکلات احتمالی ناشی از این ویروس ، یکی از اقدامات الزامی محسوب می شود.
آیا اچ پی وی باعث بروز بیماری می شود؟
در اکثر موارد، یعنی تقریباً 9 مورد از هر 10 مورد ابتلا، عفونت ویروس HPV در طول یک دوره دو ساله، بدون اینکه باعث بروز بیماری در فرد مبتلا شود، خودبخود با بدن خداحافظی می کند. ولی در صورتی که ساکن شدن و ماندن در بدن شما برای ویروس خوشایند باشد و تصمیمی برای ترک آن نداشته باشد، می تواند باعث بروز مشکلات و بیماری هایی از قبیل زگیل های تناسلی و حتی سرطان شود.
زگیل های تناسلی معمولاً به صورت برجستگی های تکی یا گروهی در ناحیه تناسلی پدیدار می شوند. برخی از آنها کوچک و برخی دیگر بزرگ هستند. برخی صاف و برخی برجسته بوده یا شکلی شبیه به گل کلم دارند. متخصص زنان می تواند با معاینه چشمی، وجود زگیل تناسلی در ناحیه تناسلی شما را تشخیص دهد.
آیا ویروس HPV ، فرد مبتلا را به سرطان دچار می کند؟
اچ پی وی در برخی موارد می تواند منجر به بروز سرطان دهانه رحم یا سرطان سرویکس یا انواع دیگری از سرطان از قبیل سرطان واژن، آلت تناسلی مرد یا سرطان مقعد شود. گاهی هم می تواند عامل سرطان در ناحیه پشت گلو شود. در چنین شرایطی زبان و لوزه ها درگیر خواهند شد.
اگر فردی به ویروس HPV مبتلا شود، در صورتی که این ابتلا به عفونت نهایتاً به سرطان ختم شود، معمولاً یک پروسه چند ده ساله را طی خواهد کرد. به این معنی که ده ها سال طول می کشد تا این عفونت به نقطه سرطان برسد. زگیل های تناسلی و سرطان از انواع متفاوتی از اچ پی وی منشاء می گیرند.
هیچ راهی وجود ندارد که بتوان فهمید کدامیک از افراد مبتلا به ویروس اچ پی وی قرار است به سرطان یا سایر بیماری های ناشی از این ویروس دچار شوند. ولی می توان گفت که افرادی که سیستم ایمنی در آنها ضعیف است، مثلاً افرادی که به اچ آی وی مبتلا هستند، کمتر می توانند با ویروس HPV مبارزه کرده و آن را شکست دهند. همچنین احتمال ابتلا به بیماری های ناشی از عفونت ویروس اچ پی وی در این افراد بیشتر است.
چگونه می توانیم خود را در برابر بیماری های ناشی از عفونت اچ پی وی مصون نگه داریم؟
روش های متعددی وجود دارد که به واسطه آنها می توانید خودتان را هم در برابر ابتلا به عفونت ویروس HPV و هم در برابر بیماری های منشاء گرفته از این عفونت حفظ کنید.
واکسن گارداسیل بزنید. واکسن اچ پی وی یک واکسن بی خطر و مفید است. این واکسن می تواند شما را در برابر بیماری هایی از قبیل سرطان و سایر بیماری های منشاء گرفته از این ویروس مصون نگه دارد. البته لازم است این واکسن در گروه سنی توصیه شده، زده شود.
- تست غربالگری دهانه رحم بدهید. غربالگری های روتین برای زنان بین 21 تا 65 سال می تواند آنها را در برابر ابتلا به سرطان ناشی از عفونت اچ پی وی مصون نگه دارد.
- سیستم ایمنی بدن تان را تقویت کنید و از کشیدن سیگار و کلیه محصولات دخانیات وابسته، خودداری کنید.
و در صورتی که از نظر روابط جنسی، سطح فعالیت تان بالاست:
حتماً هر بار که رابطه جنسی دارید، از کاندوم استفاده کنید. به این ترتیب، احتمال انتقال عفونت به ویروس HPV کاهش می یابد. البته عفونت می تواند نواحی که با کاندوم پوشیده نشده اند را نیز آلوده کند. بنابراین، کاندوم ابزاری صد در صد مطمئن برای محافظت از شما در برابر ابتلا به عفونت محسوب نمی شود. تنها با کسی رابطه جنسی برقرار کنید که می دانید شما تنها شریک جنسی او هستید.
چگونه می توانیم بفهمیم که آلوده به ویروس HPV هستیم؟
هیچ تستی وجود ندارد که بتوان به واسطه آن وجود اچ پی وی در انسان را تشخیص داد. با توجه به اینکه این ویروس در پوست ساکن می شود، تست خون نمی تواند روشی مطمئن برای تشخیص محسوب شود چون خون عملاً از وجود یا عدم وجود این ویروس در بدن فرد بی اطلاع است.
البته تست های اچ پی وی وجود دارند که می تواند برای غربالگری سرطان دهانه رحم مورد استفاده قرار گیرد. پزشک این تست ها را برای بانوان 30 سال به بالا مورد استفاده قرار می دهد. این تست ها برای غربالگری خانم های زیر سی سال یا برای آقایان توصیه نمی شود.
بیشتر افراد مبتلا به ویروس HPV اصلاً خبر ندارند که به این ویروس مبتلا هستند چون هیچ علائمی در آنها بروز نکرده و دچار هیچ بیماری منشاء گرفته از این ویروس نشده اند. برخی افراد هم زمانی که دچار زگیل تناسلی می شوند تازه می فهمند که به عفونت ویروسی دچارند. در برخی از زنان نیز وقتی نتیجه تست پاپ اسمیر، یک نتیجه غیر عادی را نشان می دهد متوجه وجود عفونت ویروسی می شوند. برخی دیگر نیز ممکن است به سرطان دچار شوند و در آن زمان بفهمند که به این ویروس آلوده بوده و این ویروس آنها را به سرطان گرفتار کرده است.
آیا ویروس اچ پی وی می تواند برای بارداری فرد خطرناک باشد؟
خانم های بارداری که ویروس HPV در بدن آنها وجود دارد، ممکن است به زگیل تناسلی دچار شده یا تغییرات سلولی غیر عادی را در دهانه رحم تجربه کنند. غربالگری روتین سرطان دهانه رحم می تواند به تشخیص تغییرات غیر عادی سلول ها کمک کند. حتی زمانی که باردار هستید باید تست روتین غربالگری دهانه رحم یا همان تست سرویکس را انجام دهید.
آیا ابتلا به ویروس HPV کشنده است؟
ویروس اچ پی وی می تواند به بروز برخی انواع سرطان منجر شده و در برخی موارد ، کشنده باشد. این ویروس که یک عفونت انتقال یافته از طریق رابطه جنسی است می تواند باعث تغییر یافتن برخی سلول ها شده و خطر بروز سرطان دهانه رحم ، مقعد ، واژن و گلو را به همراه داشته باشد. البته ، تمام انواع این ویروس ، سرطانی نیستند و بسیاری از افراد مبتلا به این ویروس ، به هیچ وجه به بیماری سرطان دچار نمی شوند. انجام غربالگری های منظم برای شناسایی سریع و به موقع و نیز واکسیناسیون برای مقابله با این ویروس ، از اقدامات لازم برای مقابله با خطر بروز سرطان ناشی از ابتلا به این ویروس است
آیا درمانی برای اچ پی وی یا بیماری های منشاء گرفته از آن وجود دارد؟
هیچ درمانی که بتواند مستقیماً خود ویروس HPV را از بین ببرد، وجود ندارد ولی روش های درمانی وجود دارد که می توان به واسطه آنها شرایط رشد و زندگی را برای ویروس چنان مختل نمود که خود به ترک بدن تصمیم گرفته و دیگر بدن شما را جای خوبی برای ادامه زندگی نداند. برخی از این درمان ها شامل موارد زیر می باشد:
درمان زگیل تناسلی اچ پی وی : اگر به زگیل تناسلی دچار هستید این زگیل ها با داروهایی که پزشک برای شما تجویز می کند قابل درمان است. گاهی زگیل بدون نیاز به درمان به طور خودبخود از بین می رود. گاهی نیز به همان شکل، بدون تغییر، ثابت باقی می ماند و گاهی هم اندازه آن رشد کرده و تعداد آن زیاد می شود. ولی تحت همه این شرایط، مراجعه به متخصص زنان با تکیه بر شعار پیشگیری بهتر از درمان است، یک ایده منطقی است. پزشک درصورت نیاز از زگیل نمونه برداری کرده و با تفسیر جواب پاتولوژی زگیل تناسلی، راهکار درمان مناسب را توصیه می کند.
درمان پیش سرطان سرویکس روش دیگر درمان است. زنانی که تست روتین پاپ اسمیر می دهند می توانند قبل از اینکه عفونت ویروس اچ پی وی آنها را در معرض خطر احتمالی ابتلا به سرطان قرار دهد، مشکل را شناسایی کرده و برای درمان اقدام کنند.
واکسن اچ پی وی
واکسن HPV یک مداخله پزشکی است که در طول تزریق آن ، یک شات برای مقابله با گونه های خاصی از این ویروس که برای بدن فرد مبتلا ، خطرناک است ، به بدن تزریق می شود. واکسن اچ پی وی توسط متخصصین بعنوان یک معیار مراقبت از افراد در برابر بیماری های مرتبط با اچ پی وی توصیه می شود. واکسن زدن ، خطر رشد ویروس و ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. حتماً با پزشک خود در خصوص دریافت این واکسن ، گفتگو کنید.
هزینه آزمایش ویروس HPV
هزینه تست سرویکس بعنوان بخشی از تست های لازم الاجرا در طول فرایند درمان در مراکز آزمایشگاهی مختلف، دارای دامنه ای متفاوت بوده و ممکن است برخی پوشش های بیمه ای نیز برای آن وجود داشته باشد. هزینه آزمایش خون برای زگیل تناسلی نیز از این قائده مستثنی نیست. قابل اعتماد ترین منبع برای کسب اطلاعات در خصوص تست مورد نیاز از قبیل تست غربالگری سرویکس، تست خون، تست STI یا تست پاپ اسمیر، جهت اجرا در طول پروسه درمان و هزینه آن، مراجعه به پزشک متخصص زنان است.
