کولپوسکوپی (Colposcopy) یک روش تشخیصی است که به پزشک این امکان را می دهد تا گردن رحم و دیواره واژن را جهت تشخیص بافت ناهنجار مورد بررسی قرار دهد. در طول این پروسیجر یک میکروسکوپ مجهز به منبع نور مخصوص به نام کولپوسکوپ بافت گردن رحم و واژن را بزرگنمایی می کند. اگر پزشک ناهنجاری را در این نواحی مشاهده کند نمونه برداری یا بیوپسی انجام می شود. نمونه برای آزمایش جهت یافتن سلول های سرطانی یا پیش سرطانی به آزمایشگاه ارسال می گردد. خوب است بیماران پیش از مراجعه نکاتی را در خوصوص این پروسه بدانند. توضیحات دکتر لیلا خلیلی را از دست ندهید.
چگونه برای کولپوسکوپی آماده شویم؟
اگر باردار هستید به پزشک اطلاع دهید. در طول بارداری می توان این فرایند تشخیصی را انجام داد ولی اگر در طول این روش، نمونه برداری نیز انجام شود احتمال خونریزی بالا می رود.
این فرایند تشخیصی را در دوره قاعدگی انجام ندهید.
به مدت 48 ساعت قبل از فرایند از انجام هر گونه دخول اجتناب کنید. مقاربت و دخول می تواند نتیجه کولپوسکوپی را تحت تاثیر قرار دهد.
کولپوسکوپی چگونه انجام می شود؟
این روش تشخیصی در مطب یا بیمارستان قابل اجرا می باشد. پزشک بر اساس وضعیت سلامت بیمار، بهترین گزینه مکانی را جهت اجرای فرایند انتخاب می کند. به طور کلی در طول پروسیجر، اقدامات زیر انجام می شود:
- بیمار باید تا کمر لخت شود.
- قبل از کولپوسکوپی باید مثانه به طور کامل تخلیه شود.
- مریض روی تخت معاینه زنان دراز می کشد.
- پزشک ابزاری به نام اسپکولوم را در واژن وارد می کند تا دهانه واژن باز شود و بتوان به گردن رحم دسترسی پیدا کرد.
- کولپوسکوپ ابزار مجهز به منبع نور در دهانه واژن قرار داده می شود. این ابزار وارد واژن نخواهد شد.
- پزشک از طریق این ابزار گردن رحم و واژن را مورد معاینه قرار می دهد.
- پزشک گردن رحم را با محلول اسید استیک پاک می کند. این محلول باعث می شود که بافت های ناهنجار سفید رنگ شده و بهتر دیده شوند. در این لحظه بیمار اندکی سوزش را تجربه خواهد کرد. گاهی پزشک از تست شیلر نیز استفاده می کند.
- پزشک نمونه کوچکی از بافت را برمی دارد. برای اجرای این مرحله، ناحیه بی حس می شود. در حین برداشت بافت بیمار اندکی گرفتگی را تجربه خواهد کرد.
- نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می شود.
آیا کولپوسکوپی دردناک است؟
بسیاری از بانوان این روش تشخیصی را بعنوان یک فرایند بدون درد یاد می کنند و تعداد اندکی از آنها گزارش داده اند که درد خفیفی را تجربه کرده اند. پزشک با استفاده از ژل یا اسپری بی حسی موضعی قبل از شروع فرایند شرایطی را فراهم می آورد که تست با کمترین احساس درد انجام شود. زمانی که اسپکولوم وارد واژن می شود اندکی سوزش را حس خواهید کرد. اگر نمونه برداری مورد نیاز باشد گرفتگی های عضلانی شبیه فشارهای دوره قاعدگی دور از انتظار نخواهد بود. استفاده از داروهای مسکن قبل از آزمایش می تواند به تسکین درد کمک کند.
بعد از فرایند چه اتفاقی می افتد؟
بلافاصله بعد از آزمایش کولپوسکوپی در تهران می توانید فعالیت های نرمال خود را از سر بگیرید. اگر نمونه برداری انجام نشود در طول دو روز بعد لکه بینی اتفاق خواهد افتاد.
در صورت انجام نمونه برداری موارد زیر را تجربه خواهید کرد:
- خونریزی واژنی به مدت چند روز
- درد مختصر واژن به مدت چند روز
- ترشحات واژنی به رنگ سیاه یا قهوه ای
- برای کنترل ترشحات واژنی یا خونریزی می توانید از پدهای بهداشتی استفاده کنید. از دخول در طول این مدت جداً خودداری کنید. به گردن رحم فرصت بدهید تا التیام پیدا کند.
نتیجه کولپوسکوپی
نتایج این روش تشخیصی و بیوپسی تعیین می کند که آیا درمان مورد نیاز است یا خیر. در 40 درصد افرادی که تحت این روش تشخیصی قرار می گیرند علائمی از سلول های ناهنجار مشاهده نمی شود. حدود 60 درصد افراد برای رفع این ناهنجاری به درمان مناسب نیاز دارند. تجمع توده در دهانه رحم، واژن یا فرج نمونه هایی از این ناهنجاری محسوب می شود.
درصورتی که در کولپوسکوپی ناهنجاری تشخیص داده شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟
فرض کنید در نتیجه آزمایش علائم اولیه یک ناهنجاری از قبیل دسیپلازی خفیف گردن رحم تشخیص داده شود. در این حالت، از شما خواسته می شود تا به صورت دوره ای تست پاپ اسمیر را انجام دهید. دیسپلازی خفیف به طور خودبخود رفع می شود. فرایند نامبرده اغلب زمانی انجام می شود که در تست اسمیر سلول های ناهنجار با منشاء HPV در گردن رحم تشخیص داده شده باشد. این سلول ها سرطانی نیستند ولی در صورت عدم درمان خطر سرطانی شدن آنها وجود دارد. در موارد زیر از سوی متخصص زنان برای کولپوسکوپی در تهران این پروسه برای بیمار تجویز می شود:
نتیجه تست اسمیر نشان دهد که تغییراتی در سلول های گردن رحم رخ داده است.
- بعد از چندین بار تست غربالگری نتیجه مشخصی به دست نیامده باشد.
- گاهی از این روش تشخیصی برای یافتن علل دیگر از قبیل خونریزی غیر عادی در واژن استفاده می شود.
در هیچکدام از این موارد نگرانی به دل راه ندهید چراکه در موارد بسیار نادر سرطان گردن رحم در طول اجرای فرایند، نتیجه تشخیص خواهد بود.
کولپوسکوپی زگیل تناسلی
اگر تست HPV وجود تیپ پر خطر یا وجود سلول های ناهنجار را نشان دهد متد تشخیصی مذکور مورد نیاز خواهد بود. در زمان اجرای این روش تشخیصی در صورت مشاهده تغییرات ناهنجار سلولی، از بافت ناهنجار نمونه برداری شده و پس از انجام آزمایشات بر روی نمونه و اعلام نتیجه، اقدامات متناسب با آن انجام خواهد گرفت.
گزینه های درمانی کولپوسکوپی
- جراحی با حلقه الکتریکی: در این روش تمام سلول های ناهنجار تخریب می شوند.
- بیوپسی مخروطی: یک نمونه مخروط شکل از بافت که حاوی سلول های ناهنجار است از گردن رحم برداشته می شود.
- کرایوتراپی: مواد شیمیایی سرد از قبیل نیتروژن مایع برای تخریب سلول های ناهنجار مورد استفاده قرار می گیرد.
- جراحی لیزر: از پرتوهای لیزر گرم شده برای تخریب سلول های ناهنجار استفاده می شود.
- عمل جراحی : در موارد جدی، کل رحم با روش جراحی برداشته می شود.
آیا کولپوسکوپی خطرناک است؟
این روش تشخیصی یک فرایند بی خطر است ولی بدون شک عوارض جانبی احتمالی را به همراه دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- خونریزی
- اگر به دارویی حساسیت دارید یا باردار هستید حتماً به پزشک اطلاع دهید. بهتر است این روش تشخیصی یک هفته بعد از قاعدگی انجام شود. قرار داشتن در دوره قاعدگی، ابتلا به بیماری التهابی مزمن یا التهاب در دهانه رحم می تواند اختلالاتی را در فرایند ایجاد کند.
هزینه کولپوسکوپی در تهران
هزینه تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد. اگر بیوپسی یا دریافت پرینت رنگی از نتیجه آزمایش مورد نیاز باشد، هزینه تست تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. در خصوص پوشش داده شدن هزینه توسط بیمه می توانید با پزشک خود مشورت کنید.
فرق پاپ اسمیر و کولپوسکوپی
پاپ اسمیر یا تست پاپ شامل جمع آوری نمونه از سلول ها از گردن رحم و مورد آزمایش قرار دادن آنها جهت مشاهده تغییراتی است که می تواند منجر به سرطان رحم شود. اگر این تست وجود سلول های ناهنجار و غیر عادی را نشان دهد و نتیجه تست HPV مثبت باشد، کولپوسکوپی میتواند به تائید و تشخیص مشکلات بالقوه کمک کند. HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی ویروسی است که می تواند فرد را در معرض خطر انواع سرطان از قبیل سرطان گردن رحم و واژن قرار دهد. پزشک در صورت مشاهده علائم سرطان در این نواحی، این روش تشخیصی را تجویز می کند.
آیا می توان در طول بارداری کولپوسکوپی انجام داد؟
گاهی بین غربالگری و دریافت نتیجه مشخص می شود که باردار هستید. در چنین شرایطی باید با پزشک مشورت کنید. این روش تشخیصی خطری را برای خانم باردار به همراه ندارد. پزشک در صورت تشخیص مخاطره آمیز بودن اجرای فرایند، اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
آیا بعد از این تست تشخیصی می توان ورزش کرد؟
بعد از فرایند باید به صدای بدن خود گوش کنید و به بدنتان استراحت بدهید. سرعت بهبود در افراد مختلف متفاوت است. اگر نمونه برداری بر روی شما انجام شده است می توانید ورزش را بلافاصله بعد از فرایند از سر بگیرید ولی در صورت درمان، باید حداقل به مدت 4 هفته از انجام فعالیت های سنگین خودداری کنید.
کولپوسکوپی به دست چه کسی انجام خواهد شد؟
این روش تشخیصی ممکن است باعث ایجاد اضطراب در بیمار شود بنابراین اجرای آن به دست یک متخصص باتجربه برای مدیریت فرایند از تمام جنبه ها و دستیابی به بهترین نتیجه بسیار حائز اهمیت است. متخصص زنان معتقد است که این اضطراب می تواند تاثیرات نامطلوبی از قبیل عدم توانایی تمرکز بر روی فرایند، بهم خوردن خواب و تشدید احساس درد در طول فرایند را به دنبال داشته باشد و به همین دلیل مدیریت کردن آن با اطلاع رسانی کافی به بیمار را یکی از راهکارهای مفید میداند. پزشک زنان بمنظور تحقق این هدف در راستای انجام کولپوسکوپی در تهران، قبل از اجرای فرایند اقدامات زیر را انجام می دهد:
- بروشورهایی را که حاوی اطلاعاتی درباره این پروسیجر است در اختیار بیمار قرار می دهد.
- از بیمار می خواهد تا سوالات، دغدغه ها، انتظارات و نگرانی های خود در خصوص این فرایند را با او در میان بگذارد.
- به بیمار توصیه می کند تا فعالیت های آرامش بخش از قبیل ورزش، مدیتیشن و وقت گذراندن با دوستان را قبل از فرایند انجام دهد.
- با اجرای این راهکارها قطعاً بیمار با شرایط ذهنی و فیزیکی بهتری برای روش آماده خواهد شد. نتیجه به دست آمده، اجرای فرایند با راندمان موفقیت بیشتر است.
