اگر میخواهید راجع به خشکی واژن (Vaginal dryness) و علت پیدایش آن و البته روش های پیشگیری و درمان این عارضه اطلاع پیدا کنید ، حتما مطالب و نکات برتر ارائه شده از سوی دکتر لیلا خلیلی ، بهترین متخصص زنان تهران را بخوانید و در ذهن خود بسپارید. یک واژن سالم لایه ای از مایع شفاف را تولید می کند که کار لغزنده و روان نمودن دیواره واژن را بر عهده داشته و به آن قوام می دهد. زمانی که به دلایل مختلف تولید این ماده روان کننده کاهش یابد، واژن سلامت و شادابی خود را از دست می دهد و خشکی واژن اتفاق خواهد افتاد. بروز چنین مشکلی عوارضی از قبیل درد در هنگام مقاربت یا شکل گیری عفونت های قارچی و میکروبی در ناحیه تناسلی را به همراه خواهد داشت. این خشکی ممکن است در هر سنی زنان را درگیر خود کند ولی اغلب در میان زنانی که سن بالاتری دارند رایج تر است. اگر دچار این مشکل هستید شاید خواندن این مطالب اندکی شما را نگران کند ولی خبر خوش به شما بانوان عزیز این است که می توانید با راهکارهای مفید ارائه شده توسط متخصص این مشکل را به راحتی حل نموده و اجازه ندهید که کیفیت زندگی شما تحت تاثیر قرار گیرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با کسب آگاهی مفید در این خصوص بتوانید قدم مثبتی در بالا بردن سطح سلامت و بهبود کیفیت زندگی خود بردارید.
علل خشکی واژن چیست؟
در بسیاری موارد این مشکل زمانی رخ می دهد که سطح استروژن کاهش یافته باشد. با بالا رفتن سن و در طول یائسگی کاهش سطح این هورمون به طور طبیعی رخ می دهد. در چنین شرایطی پوست و بافت های بخش بیرونی اندام تناسلی و واژن نازک شده و قوام خود را از دست می دهد. نهایتاً ممکن است خشکی اتفاق بیافتد. برخی بیماری ها و درمان بیماری ها نیز می تواند باعث خشکی واژن شود. علل این خشکی به عواملی از جمله موارد زیر نسبت داده می شود:
- شیردهی و زایمان
- استفاده از قرص های ضد بارداری یا هر شکلی از روش های هورمونی جلوگیری از بارداری
- درمان سرطان از قبیل شیمی درمانی یا هورمون درمانی
- دیابت
- داروهای آنتی استروژن و برخی داروهای ضد افسردگی و آنتی هیستامین
- برداشتن تخمدان ها
- تحریک ناپذیر بودن از نظر جنسی
علت خشکی واژن در حین رابطه
این عارضه معمولاً در حین دخول به بیشترین شکل آشکار می شود. زمانی که واژن به اندازه کافی لغزنده نباشد، اصطکاک یا سایش در طول مقاربت می تواند باعث احساس درد و ناراحتی شود. قبل از رابطه جنسی به اندازه کافی به نقطه انگیختگی برسید. سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. استفاده از روان کننده های پایه آب نیز می تواند مفید واقع شود. متاسفانه رابطه جنسی دردناک می تواند اشتیاق برای مقاربت را از بین برده و بین شما و شریک جنسی تان سردی ایجاد کند. در صورتی که خشکی واژن باعث ایجاد احساس خجالت در مقابل شریک جنسی تان به دلیل پایین بودن کیفیت رابطه شده است حتماٌ در خصوص علائم با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راه درمان در پیش گرفته شود.
علائم خشکی واژن چیست؟
این مشکل زمانی رخ می دهد که بافت واژن به اندازه کافی روان و لغزنده نباشد. این مشکل می تواند در هر سنی بروز کند ولی در میان زنان مسن تر رایج تر است. برخی از علائم خشکی واژن شامل موارد زیر می باشد:
- درد در طول دخول در رابطه جنسی
- خونریزی ملایم بعد از مقاربت
- خارش یا سوزش واژن
- تخلیه ملایم ترشحات از واژن
خشکی واژن چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک این مشکل را با بررسی سابقه پزشکی بیمار و یک آزمایش فیزیکی انجام می دهد. وی از بیمار سوالاتی را در خصوص علائم خشکی و داروهای مصرفی می پرسد. بعلاوه در برخی موارد تست های زیر نیز تجویز می شود:
- آزمایش لگن برای مشاهده داخل واژن نازک، خشک و قرمز شده
- تست خون برای تعیین سطح هورمون های عامل خشکی واژن
- همچنین گاهی از ترشحات واژن نمونه برداری می شود تا علل دیگر بررسی شده و علائم عفونت نیز کنترل شود.
خشکی در ناحیه واژن تا چه مدت ادامه خواهد داشت؟
این مشکل تا زمان اقدام برای درمان ادامه خواهد داشت. در برخی موارد تا زمان متوقف شدن علل موقتی از قبیل شیردهی یا مصرف دارو، این مشکل نیز با بیمار همراه خواهد بود.
درمان خشکی واژن
روش های متعددی برای درمان آمیزش دردناک ناشی از خشکی واژن وجود دارد. برخی از این روش های درمان به شرح زیر است:
درمان دارویی : داروها از طریق جبران کمبود استروژن در بدن یا اجرای عملکردهای مربوط به این هورمون وارد عمل می شوند. این داورها تنها باید توسط پزشک تجویز شوند.
استفاده از روان کننده، مرطوب کننده ها یا لوبریکانت ها : مواد روان کننده و مرطوب کننده بدون نسخه موجود بوده و می توان آنها را از داروخانه های محلی تهیه کرد. آنها بافت واژن را مرطوب کرده و به تسکین درد در طول رابطه جنسی کمک می کنند.
درمان خشکی واژن با هورمون
پزشک در مواردی که خشکی با علائم مربوط به ادرار یا یائسگی از قبیل گر گرفتن همراه باشد درمان هورمونی را پیشنهاد می کند. پماد درمان خشکی واژن و قرص های استروژن باید چند بار در هفته در واژن استعمال شوند. حلقه های واژنی گزینه دیگری هستند که می توان برای درمان مورد استفاده قرار داد. این حلقه توسط بیمار در واژن قرار داده می شود. این حلقه ها در یک دوره 90 روزه دوز پایینی از استروژن را آزاد می کنند.
درمان های تکمیلی خشکی واژن
- تحریک مکرر یا انجام فعالیت های تحریک آمیز توسط شریک جنسی یا خود فرد می تواند به مرطوب نگه داشته شدن بافت واژن و بهبود سلامت این بافت کمک کند.
- مراجعه به پزشک و صحبت کردن با او در خصوص یافتن راهکار مناسب برای رفع این مشکل نیز یکی از روش های مفید برای درمان محسوب می شود.
- در حدود 50 درصد از زنان در طول رابطه جنسی حتی قبل از وقوع یائسگی دچار خشکی واژن می شوند. نیمی از این جمعیت این خشکی را بعد از یائسگی تجربه می کنند.
درمان خشکی واژن با لیزر
برای لیزر درمانی بیمار باید سه تا چهار جلسه در فرایند درمان شرکت کند. در این جلسات که بر مبنای یک فاصله زمانی شش هفته ای برنامه ریزی شده اند از تکنولوژی لیزر تائید شده توسط سازمان غذا و دارو استفاده شده و تنها در طول پنج دقیقه تکمیل خواهد شد. در طول فرایند پزشک بعد از استعمال کرم بی حس کننده، از لیزر در داخل و خارج واژن استفاده می کند تا خراش های نازکی بر روی دیواره واژن ایجاد شود. این خراش ها به رشد عروق خونی جدید کمک کرده و سطح تولید الاستین و کلاژن را برای بازسازی دیواره های واژن بهبود می بخشد.
درمان خشکی ناحیه واژینال با لیزر چه زمان توصیه می شود؟
زمانی که درمان های دیگر که پیشتر در این بحث اشاره شد نتواند در درمان این خشکی موثر واقع شود پزشک درمان با لیزر فرکشنال CO2 را توصیه می کند. درمان های رایج یائسگی معمولاً با لوبریکانت ها یا هورمون درمانی آغاز می شود. درمان خشکی واژن با لیزر یک روش ایده آل برای بانوانی است که درمان های هورمونی برای آنها نتیجه بخش نبوده است.
درمان خشکی واژن در یائسگی
خشکی در ناحیه واژن یکی از علائم رایج یائسگی است. بسیاری از زنان تنها در طول رابطه جنسی این خشکی را تجربه می کنند ولی در برخی دیگر این خشکی یک اتفاق روزمره است. خشکی اغلب با احساسات دیگر از قبیل خارش، حساس شدن واژن و حتی احساس درد در آن همراه می شود و بدن را برابر عفونت های قارچی مستعد می کند. روش هایی از قبیل استفاده از لوبریکانت ها، مرطوب کننده ها، درمان های هورمونی، استفاده از استروژن های واژنی و لیزر درمانی می تواند در رفع مشکل در دوره یائسگی مفید واقع شود.
درمان سنتی خشکی ناحیه واژینال
زمانی که برای رفع خشکی واژن از طریق سرچ کردن به دنبال راه چاره می گردید ممکن است با عناوینی از قبیل درمان خشکی واژن فوری در خانه و برخی عناوین دیگر روبرو شوید. تحقیقات جامعی در این خصوص انجام نشده و هیچ پشتوانه علمی برای آنها وجود ندارد. گفته می شود مصرف برخی غذاهای خاص قابلیت لغزندگی واژن را افزایش می دهد. نوشیدن آب و آبرسانی کافی به بدن به بازیابی رطوبت در ناحیه واژن کمک می کند. برخی روغن ها از قبیل روغن انگور، زیتون، آفتابگردان یا روغن نارگیل نیز بعنوان روش های خانگی بی خطر برای رفع مشکل عنوان شده اند. البته روان کننده های پایه روغن به کاندوم آسیب می زند بنابراین بهتر است از روان کننده های پایه آب استفاده کنید.
چگونه از خشکی واژن پیشگیری کنیم؟
از مصرف محصولات محرک و کاندوم های حاوی نونوکسینول یا N9 خودداری کنید. این کاندوم ها حاوی مواد شیمیایی هستند که می تواند باعث خشکی واژن شود. البته تغییرات مرتبط با سن و تولیدمثل عواملی هستند که به طور طبیعی باعث خشکی شده و نمی توان جلو آنها را گرفت.
عوارض جانبی خشکی واژن
خشکی واژینال می تواند به بروز عوارض جانبی از قبیل موارد زیر منجر شود:
- رابطه جنسی دردناک
- لذت نبردن از مقاربت
- ابتلا به عفونت های میکروبی یا قارچ
