بارداری و تغییرات واژن

خانم دکتر لیلا خلیلی متخصص زنان و جراح زیبایی زنان، سالهای زیادی است که برای جامعه زنان فعالیت ها و تلاش های فراوانی کرده اند ایشان یکی از مهمترین مسائل در بانوان را لذت بردن از رابطه جنسی خود می دانند. زنان به خصوص زنان ایرانی که دارای حیا و شرم معروف ایرانی هستند، برایشان بسیار سخت است که در مورد مسائل جنسی خود صحبت کنند، اما این امر اهمیت و ضرورت زیادی دارد. هرچند رابطه جنسی در ازدواج شاید جز مهمترین دغدغه های طرفین نباشد اما تاثیر بسزایی در زندگی افراد می گذارد و نقش بسیار مهمی را در رضایت از زندگی زناشویی ایفا می کند. یکی از معضلاتی که رضایت جنسی را در زنان درگیر خود می کند، مسئله گشادی واژن است . گشادی واژن دلایل و علت های مختلفی می تواند داشته باشد. یکی از علت های گشادی واژن زایمان طبیعی پشت سر هم است . در این مقاله به تغییراتی که واژن در حین بارداری و پس از بارداری می کند می پردازیم.

تغییرات واژن در دوران بارداری

اگر یک زن باردار، بخواهد به طور طبیعی زایمان کند ، دکتر متخصص زنان برای او شرح خواهد داد که نوزاد چگونه از واژن او خارج خواهد شد و همینطور،  واژن در دوران بارداری تغییراتی خواهد کرد تا آمادگی لازم برای خروج نوزاد را داشته باشد. در ادامه به توضیح تغییرات واژن در دوران بارداری از نقطه نظر خانم دکتر خلیلی متخصص زنان و جراح زیبایی زنان می پردازیم .

رنگ واژن شما متمایل به رنگ آبی می شود

واژن به طور معمول صورتی رنگ است. اما در زمان بارداری این احتمال وجود دارد که رنگ آن به آبی یا ارغوانی ( نشانه چادویک نامیده می شود) تغییر کند. در حقیقت، تغییر رنگ در این قسمت می تواند اولین نشانه بارداری باشد. در شش هفته ابتدای بارداری به علت افزایش جریان خون، واژن، فرج ( لبه های خارجی دستگاه تناسلی) و سرویکس (گردنه) به رنگ ارغوانی و آبی تغییر پیدا می کند.

ممکن است لکه خونی وجود داشته باشد

بارداری به معنای پایان موقتی دوران قاعدگی. لکه بینی در ۳ ماه اول بارداری یک مسئله شایع است . اما پیشنهاد می شود به محض مشاهده لکه های خون، حتی اگر متوقف شده باشد با متخصص زنان خود مشورت کنید. این بهترین و دقیق ترین راه است برای تشخیص مسئله نگران کننده ای، چنانچه وجود داشته باشد.

معمولا خونریزی کم و سبک ناشی از لانه گزینی در دیواره رحم و تشکیل جفت است. در بعضی موارد لکه بینی می تواند نشان دهنده موارد دیگری مثل عفونت قارچی باشد. اگر لکه بینی با درد و گرفتگی عضله رحم همراه باشد، با متخصص خود هرچه سریعتر تماس بگیرید.

احتمال وجود رگهای واریسی

ساق پاها تنها قسمتی از بدن نیستند که در برابر رگهای واریسی و دردناک، آسیب پذیر هستند. به علت افزایش جریان خون و بزرگ شدن رحم ( که باعث می شود رگها در لگن خاصره فشرده شوند) و هورمونهای بارداری، قسمتهای دیگر نیز در بارداری، واریس را تجربه می کنند. در حدود ۲۰ درصد از خانمهای باردار که دچار واریس در فرج (قسمت خارجی آلت تناسلی) می شوند، عموما در بارداریهای دوم و سوم خود بیشتر و شدیدتر با این مسئله روبرو هستند. خبر خوب این است که این مسئله معمولا در طول ۶ هفته از زایمان برطرف می شود اما چنانچه این رگها شما را آزار می دهند، در وان گرم، روی پهلوی چپ دراز بکشید و در صورت امکان پای خود را بلند کنید. همچنین نرمش و خودداری از نشستن یا ایستادن های های طولانی مدت به شما کمک بزرگی می کند.

  ایجاد ورم بین پاها

جریان اضافی خون در محدوده واژن، می تواند باعث شود این قسمت سنگین تر و پرتر شود. واژن در مواقع معمولی ورم نمی کند اما ممکن است در بعضی موارد مثل وجود مسئله خاصی متورم شود. برای بعضی از خانمها  ذخیره اضافی خون، موجب افزایش حساسیت می شود.

تولید صداهایی از واژن

در بسیاری از مقالات پزشکی به این موضوع ظریف اشاره ای نشده است. زمانیکه واژن تحت فشار قرار می گیرد، موجب می شود تا هوای جمع شده داخل آن، به شکل گاز و با نوعی صدا از واژن خارج شود. جای نگرانی وجود ندارد. هرچند که مشخص نیست چرا این مورد در بارداری بیشتر دیده می شود این احتمال وجود دارد که ترکیب بزرگ شدن شکم، شکلهای مختلف مقاربت، ورزش و فعالیت زیاد عضلات کف لگنی در این مسئله دخیل باشد.

ایجاد خارش در واژن

هورمونهای بارداری می تواند منجر به رشد بیش از حد باکتری های واژنی یا قارچ ها یا عفونتهای قارچی شود. هر دو آنها در طول بارداری شایع بوده و با ترشحات زرد رنگ (درعفونت قارچی) یا  سفید مایل به خاکستری ( در واژینوز باکتریال) همراه بوده و به شکل دیوانه کننده ای خارش ایجاد می کنند. خوشبختانه با مراجعه به متخصص قابل درمان است. اما از درمانهای خانگی و مصرف دارو بدون نسخه متخصص زنان خودداری کنید.

اگر دارای ترشحات سفید رنگ( مثل سفیده تخم مرغ) هستید نگران نباشید. آنها کاملا طبیعی است. سرویکس و واژن در طول بارداری تحت تاثیر تغییرات هورمونی قرار گرفته و مخاطهای دهانه رحمی و ترشحات واژنی افزایش پیدا می کند. این ترشحات در ابتدا غلیظ و چسبناک هستند و هرچقدر به پایان بارداری نزدیک می شوید رقیق و آبکی می شود.

بوی ناشی از ترشحات تغییر می کند

در طول بارداری سطح pH واژن تغییر پیدا می کند. این امر می تواند منجر به تغییرات نامحسوس در بو و رایحه واژن شده و آن را اسیدی کند. بعضی از خانمهای باردار نسبت به بوی آن حساس هستند اما اگر خارش و سوزش احساس نشود جای نگرانی وجود ندارد.

تغییرات واژن بعد از زایمان

خانم دکتر خلیلی متخصص زنان و جراح زیبایی زنان معتقد است زایمان طبیعی باعث تغییراتی در واژن می شود، از جمله این تغییرات گشادی واژن و خشکی واژن است که بیشتر زنان از آن شکایت دارند. البته مشکلاتی مانند افتادگی واژن ، شلی واژن، بی اختیاری ادرار و  …. نیز احتمال دارد اما عمولا این موارد پس از چند بار زایمان طبیعی اتفاق می افتد.

گشادی واژن

برخی از خانم ها بعد از چندین بار زایمان احساس می کنند که واژن آنها کشیده و گشاد شده است و یا حتی در موقعیت هایی چون سرفه کردن، عطسه کزدن، خندیدن، قلقلک دچار ریزش ادرار شده اند.

بعد از زایمان نه تنها بدن دچار تحولاتی می شود بلکه در نحوه پاسخگویی و رفتارهای جنسی فرد نیز تغییراتی بوجود می آید که کنار آمدن با آن مستلزم تطابق با شرایط جدید است . در نخستین گام، زوجین باید این تغییرات ناخواسته را بپذیرند و آنها را جزیی از زندگی جنسی بدانند. در دومین مرحله با امتحان کردن وضعیت های مختلف نزدیکی و تعدیل کردن انتظارات و خواسته های مختلف، با آرامش خود را با شرایط موجود تطبیق داده و سازگار شوند.

 در سومین گام، اگر مساله آنقدر جدی بود که یکی از زوجین و یا هر دو، با کاهش میل جنسی مواجه شدند و یا در کسب لذت جنسی و رضایت از آن ناتوان گشتند می توان به متخصص زنان و جراح زیبایی زنان مراجعه کنند. خانم دکتر خلیلی با گذراندن دوره های فراوان در کشورهای اروپایی بهترین گزینه برای رفع مشکلات زنان می باشد.

اینکه پس از زایمان اندازه دهانه واژن به اندازه اولیه خود باز می‌گردد یا خیر به فاکتور‌های مختلفی بستگی دارد: سایز نوزادتان، تعداد فرزندانی که تا کنون داشته‌اید و اینکه آیا ورزش‌های مخصوص ماهیچه‌های کف لگن (Kegel Exercises) را به طور مرتب انجام می‌دهید یا خیر.

پس از زایمان واژینال طبیعی است که واژن کمی بزرگ‌تر و گشاد‌تر می‌شود؛ و این امر به ویژه پس از زایمان واژینال یک نوزاد با سایز درشت اتفاق می‌افتد (برای مثال ۴. ۵ کیلوگرم نوزاد درشتی به حساب می‌آید). این امر به دلیل شل شدن عضلات کف لگن به وجود می‌آید. این عضلات سفتی و انقباض خود را با زایمان‌های پی در پی از دست می‌دهند؛

خشکی واژن

 بعضی از خانم ها از خشکی واژن پس از زایمان طبیعی به دکتر متخصص زنان خود شکایت می کنند و نمی دانند علت این تغییر، کاهش سطح استروژن در بدنشان است. یعنی میزان استروژن بدن پس از زایمان نسبت به زمان بارداری، تا حد قابل توجهی کم می شود و همین امر می تواند خشک تر شدن واژن را در پی داشته باشد. از سوی دیگر، شیر دادن به نوزاد و اتفاق نیفتادن عادت ماهیانه تا چند ماه پس از زایمان هم می تواند باعث کاهش بیشتر سطح استروژن بدن خانم و احساس خشکی بیشتر در واژن شود. البته دکتر لیلا خلیلی متخصص زنان و جراح زیبایی زنان معتقد است بازهم جای نگرانی نیست: «سطح استروژن بدن بعد از شروع خونریزی های قاعدگی، دوباره به میزان قبلی باز خواهدگشت و مشکل خشکی واژن برطرف خواهد شد». با این حال اگر این خشکی آزارتان می دهد یا اجازه داشتن رابطه زناشویی را به شما نمی دهد، استفاده از چرب یا روان کننده های استاندارد موجود در داروخانه ها را پیشنهاد می کنیم. اگر رابطه زناشویی محافظت شده با کاندوم های لاتکس دارید، از روان کننده هایی بر پایه آب استفاده کنید زیرا انواعی که بر پایه روغن هستند، می توانند باعث پاره یا خارج شدن کاندوم های لاتکس شوند.